Sizofreni Belirtileri...?

ŞİZOFRENİ BELİRTİLERİ
Şizofreni belirtileri pozitif, negatif ve kognitif (bilişsel) belirtiler olmak üzere 3 geniş kategoride incelenebilir. 1


Pozitif belirtiler sağlıklı insanlarda görülmeyen psikotik davranışlardır. Pozitif belirtiler genellikle ‘’hastaların gerçeklik ile bağlantısını koparan belirtiler’’ olarak bilinmektedir. Belirtiler genellikle geçicidir, bazı durumlarda ciddi sonuçlara yol açabilir ve tedavi ile bağlantılı olarak azalabilir. Bu belirtiler sağlıklı insanlarda görülmediği için tespit edilmesi kolaydır. 1

Şizofrenide görülen pozitif belirtiler :

Varsanı : Şizofreni hastaları, diğer insanların duymadığı, hissetmediği ya da kokusunu alamadığı şeyleri duyabilir, hissedebilir ya da kokusunu alabilir. ‘’Sesler’’ şizofrenide en sık görülen varsanı türüdür. Bu ‘’sesler’’ hastalara davranışlarından bahsedebilir, hastaya hareketleri ile ilgili emirler verebilir, bir olaya karşı uyarabilirler. Bazen bu sesler birbiri ile konuşabilir. Diğer varsanı türlerinin arasında orada olmayan objeleri ya da insanları görmek, başka hiç kimsenin fark etmediği kokuları fark etmek, ya da çevrede kimse yokken görünmez bir elin kendine dokunduğunu hissetmek sayılabilir. 1

Sanrı : Hastanın gerçek olmayan inanışlara ya da düşüncelere kapılması ve bunu değiştirememesidir. Çevredeki insanlar bu düşüncenin yanlış olduğunu kanıtlasa bile hasta düşüncesinden vazgeçmez. Şizofreni hastaları genellikle komşularının hareketlerini manyetik dalgalarla kontrol ettiğini düşünmek, televizyon ya da radyo yayınları ile kendilerine özel mesajlar iletildiğine inanmak, kendini tarihsel bir karakter zannetmek gibi sağlıklı insanlara garip gelen düşüncelere kapılırlar. 1

Dağınık Düşünceler : Garip ya da alışılmışın dışındaki düşüncelerdir. Bu düşünceler, hastalarda anlaşılamayan konuşmalara sebebiyet verebilir, bazı durumlarda konuşmanın ortasında bir hasta konuşmayı kesebilir ve sebebi sorulduğunda bu düşüncenin kafasından çekilip alındığını söyleyebilir. 1

Hareket Bozuklukları : Huzursuz vücut hareketleri olarak görülürler. Hareket bozukluğu olan hastalar belirli bir hareketi sürekli tekrarlayabilir, daha uç durumlarda katatoniklik ile sonuçlanabilir. Katatoni, bir insanın donakalması ve çevresine yanıt vermemesi durumudur. Günümüzde katatoni, şizofreni tedavilerinin gelişmesinden dolayı çok nadir görülmektedir. 1


Negatif belirtiler normal duygu ve davranışların bozulmasına yol açan belirtilerdir. Negatif belirtiler depresyon ya da diğer durumlar ile benzerlik gösterdiğinden hastalık ile ilişkisinin fark edilmesi daha zordur.

Negatif belirtiler arasında;

• Tekdüze duygulanım (bir insanın donuk veya monoton konuşması ya da konuşurken yüz kaslarının kıpırdamaması)
• Günlük yaşamdan zevk almamak
• Planlı aktivitelere başlama ya da aktiviteleri sürdürme yeteneğinde eksiklik
• İletişim kurulmaya çalışıldığında bile az konuşmak bulunmaktadır. 1
Negatif belirtilerin görüldüğü hastalar günlük işlerinde yardıma muhtaç durumda olurlar. Çoğunlukla basit kişisel bakımlarını göz ardı ederler. Hastalar çevreleri tarafından tembel ya da isteksiz olarak algılanırlar ama çoğunlukla negatif belirtiler yanlış algılamaya neden olur. 1


Negatif belirtiler gibi kognitif (bilişsel) belirtilerin da hastalık ile ilişkisi çok zor fark edilmektedir. Genellikle diğer belirtiler ortaya çıktıktan sonra fark edilirler.

Kognitif (bilişsel) belirtiler arasında;

• Bilgileri anlama ve karar vermek için kullanma becerisinde bozulma
• Konsantrasyon güçlüğü, odaklanma sorunu
• Kısa süreli hafızada sorunlar (Öğrendikten hemen sonra bir bilgiyi kullanma becerisi)
Kognitif (bilişsel) belirtiler hayatı normal şekilde devam ettirmeyi engellerler. 1